32014L0061
Directive 2014/61/EU of the European Parliament and of the Council of 15 May 2014 on measures to reduce the cost of deploying high-speed electronic communications networks
Tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2014/61/ESB frá 15. maí 2014 um ráðstafanir til að lækka kostnað við uppbyggingu á háhraða rafrænum fjarskiptanetum
-
Tillaga sem gæti verið EES-tæk
-
Gerð í skoðun hjá EES-EFTA ríkjunum
-
Drög að ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar í skoðun
-
Ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar samþykkt en hefur ekki öðlast gildi
-
Tekin upp í EES-samninginn og í gildi
-
Tekin upp í EES-samninginn en ekki lengur í gildi
Staða og svið tillögu/gerðar
Staða tillögu/gerðar | ESB gerð sem hefur verið tekin upp í EES-samninginn og er í gildi |
---|---|
Svið (EES-samningur, viðauki) | 11 Rafræn fjarskipti, hljóð- og myndmiðlun og upplýsingasamfélagið, 11.01 Fjarskiptaþjónusta |
Ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar (JCD) | 152/2018 |
Samþykktardagur ákvörðunar sameiginlegu nefndarinnar | |
Þennan dag skulu skilyrði uppfyllt á EES-svæðinu | |
Staðfestur gildistökudagur | |
Í gildi á EES-svæðinu | Já |
Almennar upplýsingar
Útdráttur
Markmiðið er greiða fyrir uppbyggingu fjarskiptainnviða, fyrst og fremst ljósleiðaralagningu, með því að stuðla að auknum samlegðaráhrifum við samnýtingu á fjarskipta- og veituframkvæmdum. Mælt er fyrir um um almennan rétt fjarskipta- og veitufyrirtækja að bjóða aðgang að raunlægum innviðum þeirra og skyldu þeirra til að koma til móts við sanngjarna beiðni um aðgang. Öll veitufyrirtæki sem vinna við jarðvegsframkvæmdir sem amk að hluta eru fjármagnaðar með opinberu fé skulu verða við sanngjörnum beiðnum um samhæfingu. Allar nýjar íbúðabyggingar, þ.á.m. sameignir skulu útbúnar lögnum sem geta borið háhraða netmerki að nettengipunkti. Sá sem rekur almennt fjarskiptanet á rétt á að byggja net á eigin kostnað að aðgangspunkti og tengjast innanhúslögnum. Innleiðing tilskipunarinnar getur haft víðtæk og jákvæð áhrif til þróunar og uppbyggingar á innviðum. Bæði beinn kostnaður fyrir ríkið og óbeinn kostnaður fyrir ríkið, sveitarfélög, veitufyrirtæki, jafnvel Vegagerðina.
Nánari efnisumfjöllun
Markmiðið með gerðinni er greiða fyrir uppbyggingu fjarskiptainnviða, þ.e. fyrst og fremst ljósleiðaralagningu, með því að stuðla að auknum samlegðaráhrifum við samnýtingu á fjarskipta- og veituframkvæmdum.
Aðdragandann má rekja til fjarskiptaáætlunar ESB, Digital Agenda, þar sem sett eru mjög metnaðarfull markmið um aðgang allra íbúa sambandsins að öflugri háhraðanetsþjónustu fyrir árið 2020. Sambærileg markmið eru sett í fjarskiptaáætlun Alþingis. Ljóst er að til að ná þessum markmiðum þarf að setja aukinn kraft í ljósleiðaravæðingu. Má þar helst nefna verkefnið Ísland ljóstengt. Til þess að greiða enn frekar fyrir ljósleiðaravæðingu, og tryggja að uppbygging fari fram með hagkvæmum hætti þarf að nýta tækifæri til samstarfs, samlegðar og samnýtingar við uppbyggingu á öðrum innviðum þjóðfélagsins.
Mælt er fyrir um um almennan rétt fjarskipta- og veitufyrirtækja að bjóða aðgang að raunlægum innviðum þeirra og skyldur þeirra til að koma til móts við sanngjarnar beiðnir um aðgang í því skyni að byggja upp háhraða fjarskiptakerfi á grundvelli sanngjarnra skilmála og skilyrða.
Öll veitufyrirtæki sem vinna beint eða óbeint við jarðvegsframkvæmdir sem að hluta eða í heild eru fjármagnaðar með opinberu fé, skulu verða við sanngjörnum beiðnum um samhæfingu framkvæmdar í því skyni að byggja upp þætti háhraða fjarskiptanets.
Allar nýjar íbúðabyggingar, þ.á.m. sameignir skulu útbúnar innanhússlögnum sem geta borið háhraða netmerki, að nettengipunkti. Öll nýbyggð fjölbýlishús skuli útbúin samtengingarpunkti, staðsettum fyrir innan eða utan bygginguna, aðgengilegur fjarskiptaþjónustuveitendum, þar sem tenging við háhraða fjarskiptalagnir og innviði er aðgengileg.
Hver sá sem rekur almennt fjarskiptanet hefur rétt á að:
- Byggja eigið net á eigin kostnað, fram til aðgangspunkts
- Tengjast fyrirliggjandi innanhúslögnum með það í huga að byggja upp háhraðanet ef nýlögn innanhúslagna er tæknilega ómöguleg eða óhagkvæm
Aðildarríki skulu skilgreina úrskurðaraðili (t.d. PFS) vegna ágreiningsmála um aðgang og þá ber aðildarríkjum að skilgreina „single information point“, þar sem nálgast má upplýsingar m.a. um fyrirliggjandi fjarskipta- og veitumannvirki sem og fyrirhugaðar veituframkvæmdir. Í því felst m.a. að til staðar þarf að vera innviðagagnagrunnur sem hefur aðgang að upplýsingum um mannvirki og veitulagnir.
Innleiðing tilskipunarinnar getur haft víðtæk og jákvæð áhrif til þróunar og uppbyggingar á innviðum hér á landi, ef rétt er haldið á málum við innleiðingu hennar og framkvæmd. Með tilskipuninni er fyrirséð að rekstraraðilar innviða eiga gagnkvæman rétt á því að samnýta framkvæmdir til hagkvæmari uppbyggingar á innviðum, sem þeir munu vafalaust nýta sér. Sérstaklega á þetta við á þeim svæðum þar sem markaðsbrestur veldur því að markaðsaðilar treysta sér ekki til að byggja upp innviði einir, en gætu gert það í samstarfi við aðra og þá einkanlega veitufyrirtæki og önnur inniviðafyrirtæki. Þá fá stjórnvöld bæði hlutverk og úrræði til þess hvetja til þessarar þróunar, s.s. með gagnagrunnsgerð um innviði, miðlun upplýsinga og leiðbeininga til hagsmunaaðila og úrskurðarvald í ágreiningsmálum.
Ljóst er að innleiðingin mun hafa í för með sér bæði beinan kostnað fyrir ríkið og óbeinan kostnað, fyrir ríkið, sveitarfélög, veitufyrirtæki og jafnvel Vegagerðina. Beinn kostnaður við innleiðingu tilskipunarinnar felst í því að skilgreina þarf eftirlitsstjórnvald og tryggja að stofnunin geti sinnt verkefnunum sem tilskipunin kveður á um, búa til innviðagagnagrunn og veita þjónustu honum tengda. Póst- og fjarskiptastofnun áætlar í því samhengi að stofnunin muni þurfa 1-2 starfsgildi til þess að sinna þessum verkefnum, auk aukinna fjármuna til gagnagrunnsgerðar. Hvað stofnkostnað varðar fer fjárhæðin að miklu leyti eftir því hvort og með hvaða hætti heimilað verður að samnýta fyrirliggjandi upplýsingar um innviði sem þegar eru til og eru á forræði fjarskipta- og veitufyrirtækja. Ef samnýting fyrirliggjandi gagnagrunna verður heimiluð má gera ráð fyrir að stofnkostnaður verði um 20 milljónir og aukinn rekstrarkostnaður vegna fjölgunar starfsgilda og viðvarandi rekstrarkostnaðar gagnagrunns væri um 15-25 milljónir á ári.
Ætla má að óbeinn kostnaður felist í því að fjarskipta- og veitufyrirtæki þyrftu að taka tillit til samnýtingar annarra í sínum uppbyggingaráformum sem gæti aukið flækjustig og kostnað við framkvæmdir.
Þjóðhagslegur ávinningur myndi þó ávallt vega upp á móti þeim óbeina kostnaði að mati PFS í ljósi þess að viðbótarkostnaður við ljósleiðaralögn með öðrum veituframkvæmdum er einungis um 20-25% af heildarkostnaði framkvæmdarinnar.
Þar sem tilskipunin er m.a. um stjórnsýslu raforku- og veitumála, er sennilegt að um sé að ræða skörun við atvinnuvegaráðuneytið og því þarf að tryggja samráð við ANR við innleiðingu á tilskipuninni.
Ákvörðunin kallar á lagabreytingar hér á landi.
Gera þarf breytingu á 36.gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003.
Skjóta þarf lagastoð undir single information point, þ.e. innviðagagnagrunn og tilheyrandi leiðbeiningaþjónustu, um aðgengi að gögnum fjarskipta- og veitufyrirtækja, ásamt ákvæðum um meðferð og vinnslu þessara upplýsinga með breytingu á 62. gr fjarskiptalaga nr. 81/2003.
Aðdragandann má rekja til fjarskiptaáætlunar ESB, Digital Agenda, þar sem sett eru mjög metnaðarfull markmið um aðgang allra íbúa sambandsins að öflugri háhraðanetsþjónustu fyrir árið 2020. Sambærileg markmið eru sett í fjarskiptaáætlun Alþingis. Ljóst er að til að ná þessum markmiðum þarf að setja aukinn kraft í ljósleiðaravæðingu. Má þar helst nefna verkefnið Ísland ljóstengt. Til þess að greiða enn frekar fyrir ljósleiðaravæðingu, og tryggja að uppbygging fari fram með hagkvæmum hætti þarf að nýta tækifæri til samstarfs, samlegðar og samnýtingar við uppbyggingu á öðrum innviðum þjóðfélagsins.
Mælt er fyrir um um almennan rétt fjarskipta- og veitufyrirtækja að bjóða aðgang að raunlægum innviðum þeirra og skyldur þeirra til að koma til móts við sanngjarnar beiðnir um aðgang í því skyni að byggja upp háhraða fjarskiptakerfi á grundvelli sanngjarnra skilmála og skilyrða.
Öll veitufyrirtæki sem vinna beint eða óbeint við jarðvegsframkvæmdir sem að hluta eða í heild eru fjármagnaðar með opinberu fé, skulu verða við sanngjörnum beiðnum um samhæfingu framkvæmdar í því skyni að byggja upp þætti háhraða fjarskiptanets.
Allar nýjar íbúðabyggingar, þ.á.m. sameignir skulu útbúnar innanhússlögnum sem geta borið háhraða netmerki, að nettengipunkti. Öll nýbyggð fjölbýlishús skuli útbúin samtengingarpunkti, staðsettum fyrir innan eða utan bygginguna, aðgengilegur fjarskiptaþjónustuveitendum, þar sem tenging við háhraða fjarskiptalagnir og innviði er aðgengileg.
Hver sá sem rekur almennt fjarskiptanet hefur rétt á að:
- Byggja eigið net á eigin kostnað, fram til aðgangspunkts
- Tengjast fyrirliggjandi innanhúslögnum með það í huga að byggja upp háhraðanet ef nýlögn innanhúslagna er tæknilega ómöguleg eða óhagkvæm
Aðildarríki skulu skilgreina úrskurðaraðili (t.d. PFS) vegna ágreiningsmála um aðgang og þá ber aðildarríkjum að skilgreina „single information point“, þar sem nálgast má upplýsingar m.a. um fyrirliggjandi fjarskipta- og veitumannvirki sem og fyrirhugaðar veituframkvæmdir. Í því felst m.a. að til staðar þarf að vera innviðagagnagrunnur sem hefur aðgang að upplýsingum um mannvirki og veitulagnir.
Innleiðing tilskipunarinnar getur haft víðtæk og jákvæð áhrif til þróunar og uppbyggingar á innviðum hér á landi, ef rétt er haldið á málum við innleiðingu hennar og framkvæmd. Með tilskipuninni er fyrirséð að rekstraraðilar innviða eiga gagnkvæman rétt á því að samnýta framkvæmdir til hagkvæmari uppbyggingar á innviðum, sem þeir munu vafalaust nýta sér. Sérstaklega á þetta við á þeim svæðum þar sem markaðsbrestur veldur því að markaðsaðilar treysta sér ekki til að byggja upp innviði einir, en gætu gert það í samstarfi við aðra og þá einkanlega veitufyrirtæki og önnur inniviðafyrirtæki. Þá fá stjórnvöld bæði hlutverk og úrræði til þess hvetja til þessarar þróunar, s.s. með gagnagrunnsgerð um innviði, miðlun upplýsinga og leiðbeininga til hagsmunaaðila og úrskurðarvald í ágreiningsmálum.
Ljóst er að innleiðingin mun hafa í för með sér bæði beinan kostnað fyrir ríkið og óbeinan kostnað, fyrir ríkið, sveitarfélög, veitufyrirtæki og jafnvel Vegagerðina. Beinn kostnaður við innleiðingu tilskipunarinnar felst í því að skilgreina þarf eftirlitsstjórnvald og tryggja að stofnunin geti sinnt verkefnunum sem tilskipunin kveður á um, búa til innviðagagnagrunn og veita þjónustu honum tengda. Póst- og fjarskiptastofnun áætlar í því samhengi að stofnunin muni þurfa 1-2 starfsgildi til þess að sinna þessum verkefnum, auk aukinna fjármuna til gagnagrunnsgerðar. Hvað stofnkostnað varðar fer fjárhæðin að miklu leyti eftir því hvort og með hvaða hætti heimilað verður að samnýta fyrirliggjandi upplýsingar um innviði sem þegar eru til og eru á forræði fjarskipta- og veitufyrirtækja. Ef samnýting fyrirliggjandi gagnagrunna verður heimiluð má gera ráð fyrir að stofnkostnaður verði um 20 milljónir og aukinn rekstrarkostnaður vegna fjölgunar starfsgilda og viðvarandi rekstrarkostnaðar gagnagrunns væri um 15-25 milljónir á ári.
Ætla má að óbeinn kostnaður felist í því að fjarskipta- og veitufyrirtæki þyrftu að taka tillit til samnýtingar annarra í sínum uppbyggingaráformum sem gæti aukið flækjustig og kostnað við framkvæmdir.
Þjóðhagslegur ávinningur myndi þó ávallt vega upp á móti þeim óbeina kostnaði að mati PFS í ljósi þess að viðbótarkostnaður við ljósleiðaralögn með öðrum veituframkvæmdum er einungis um 20-25% af heildarkostnaði framkvæmdarinnar.
Þar sem tilskipunin er m.a. um stjórnsýslu raforku- og veitumála, er sennilegt að um sé að ræða skörun við atvinnuvegaráðuneytið og því þarf að tryggja samráð við ANR við innleiðingu á tilskipuninni.
Ákvörðunin kallar á lagabreytingar hér á landi.
Gera þarf breytingu á 36.gr. fjarskiptalaga nr. 81/2003.
Skjóta þarf lagastoð undir single information point, þ.e. innviðagagnagrunn og tilheyrandi leiðbeiningaþjónustu, um aðgengi að gögnum fjarskipta- og veitufyrirtækja, ásamt ákvæðum um meðferð og vinnslu þessara upplýsinga með breytingu á 62. gr fjarskiptalaga nr. 81/2003.
Staða innan stjórnsýslunnar
Stofnun hefur lokið yfirferð | Já |
---|---|
Þörf á aðlögun í ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar | Ekki þörf á aðlögun |
Fagráðuneyti hefur lokið vinnu við upplýsingablað og samþykkir drög að ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar | Já |
Utanríkisráðuneyti hefur veitt samþykki fyrir því að drög að ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar séu send til ESB | Já |
Innleiðing
Innleiðing | Lagasetning/lagabreyting |
---|---|
Tilgreinið hvaða lög eða reglugerð þarf að setja eða breyta | Lagt var fram frumvarp til nýrra laga um ráðstafanir til hagkvæmrar uppbyggingar háhraða fjarskiptaneta sem varð að lögum nr. 125/2019 og tóku gildi þann 1. janúar 2020., Fyrirhugað er einnig að innleiða afmörkuð ákvæði tilskipunarinnar með breytingum á reglugerð um framkvæmdaleyfi (UAR) og á byggingarreglugerð (FRN), með vísan til lagastoðar í skipulags- og mannvirkjalögum. Er við það miðað að framangreindar breytingar taki gildi á fyrri helming ársins 2020. |
Staða innleiðingarvinnu | Innleiðingarvinnu lokið (tilkynnt til ESA – form 1) eða þarfnast ekki innleiðingar |
Samráð
Samráð | Já |
---|---|
Hvaða hagsmunaaðilar | Póst- og fjarskiptastofnun |
Samráðsgátt | Samráðsgátt – opið samráð stjórnvalda við almenning |
Niðurstöður samráðs |
Sjá efnisútdrátt file:///C:/Users/r10astth/Downloads/Samantekt%20umsagna%20og%20vi%C3%B0br%C3%B6g%C3%B0%20-%20frumvarpsdr%C3%B6g%20innl%20tilsk%202014-61.pdf |
Áhrif
Mat á áhrifum og sérstökum hagsmunum Íslands | Sjá efnisútdrátt |
---|---|
Áætlaður kostnaður hins opinbera | Aukakostnaður |
Nánari útskýring á kostnaði, þ.á.m. á hvern hann fellur | Sjá greinargerð með frumvarpi; https://www.althingi.is/altext/150/s/0122.html |
Ábyrgðaraðilar
Ábyrgt ráðuneyti | Innviðaráðuneytið |
---|---|
Önnur ráðuneyti sem hafa aðkomu | Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið, Félags- og vinnumarkaðsráðuneytið |
Ábyrg stofnun | Fjarskiptastofa |
Aðrar stofnanir sem hafa aðkomu | Orkustofnun |
Samþykktar gerðir birtar í Stjórnartíðindum ESB
CELEX-númer | 32014L0061 |
---|---|
Samþykktardagur hjá ESB | |
Samþykkt tilvísun í Stjórnartíðindi ESB | OJ L 155, 23.05.2014, p. 1 |
Þennan dag skulu skilyrði uppfyllt í ESB |
Vinnslustig (pipeline stage)
COM numer | COM(2013) 147 |
---|---|
Dagsetning tillögu ESB | |
Dagsetning tillögu | |
Samþykktardagur i ESB |
Drög að ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar
Stjórnskipulegum fyrirvara aflétt (Ísland) | |
---|---|
Stjórnskipulegum fyrirvara aflétt (Noregur) |
Ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar
Sendingardagur EFTA á drögum að ákvörðun sameiginlegu nefndarinnar til framkvæmdastjórnarinnar | |
---|---|
Samþykktardagur | |
Staðfestur gildistökudagur | |
Tilvísun í EES-viðbæti | EEA Supplement No 13, 25.2.2021, p. 48 |
Tilvísun í stjórnartíðindi ESB | OJ L 67, 25.2.2021, p. 45 |