32020D1071

Tilskipun 87/2003/EB gildir óháð þjóðerni flugrekandans, og nær í meginatriðum yfir flug til og frá flugvöllum sem staðsettir eru á yfirráðasvæði aðildarríkis og á að tryggja nauðsynlega jafna meðferð flugrekenda. ESB og Sviss náðu samkomulagi um að tengja viðskiptakerfi sín á á 21. ráðstefnu aðila að rammasamningi Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar í desember 2015 og var samningurinn undirritaður 23. nóvember 2014 (hér eftir nefndur krækjusamningurinn). Krækjusamningurinn fjallar um jafna meðferð á flugrekendum á leiðum, þar sem flug frá EES til Sviss eru á ábyrgð ESB og flug frá Sviss til EES- ríkja eru á ábyrgð Sviss.

Viðbótarlosun koltvísýrings (CO2) frá flugi sem falla undir þessar flugleiðir hafa upphaflega verið talin nema um 3,2 milljónum tonna, sem skiptist jafnt á milli komuflugs og brottfararflugs. Þetta þýðir að 1,6 milljónir tonna CO2 frá flugi frá EES til Sviss munu auka úthlutun endurgjaldslausra losunarheimilda um 2,2% á ári frá árinu 2021, auk þess sem 100.000 heimildum verður bætt við uppboð með losunarheimildir.

Aukning endurgjaldslausra losunarheimilda og viðeigandi aukning losunarheimilda sem boðnar verða upp eru í samræmi við reglugerð (ESB) 2017/2392. Í ákvörðun framkvæmdastjórnarinnar 2011/638/ESB um viðmið fyrir frjálsa úthlutun til flugrekenda var gert ráð fyrir breytingum á úthlutunum þar sem gerðir yrðu samningar samkvæmt 25. gr. a í tilskipun 2003/87/EB.

Í B hluta viðauka I við krækjusamninginn kemur fram að koma eigi á fót svokölluðu einnar stöðvar stoppi (e. one stop shop) fyrir flugrekendur. Þetta þýðir að flugrekendur sem eru með nánari tengsl við Sviss eigi að vera undir stjórn Sviss í báðum kerfum, og flugrekendur með nánari tengsl við EES- ríki verði áfram stjórnað af núverandi umsjónarríki. Þessir aðilar munu því tilkynna um losun sína undir báðum kerfunum, og gera upp losunarheimildir á einum stað. Samkvæmt krækjusamningnum er hvor aðili um sig ábyrgur fyrir því að framfylgja sínu eigin viðskiptakerfi og landfræðilegu umfangi.

Með þeirri reglugerð sem hér er til greiningar er viðauka I við tilskipun 2003/87/EB breytt til að breyta gildissviðinu varðandi flug frá Sviss til EES- ríkja, þar sem flug frá Sviss eru undanskilin ETS-kerfinu. Einnar stöðvar stopp er hugsað sem þægindi í stjórnsýslu fyrir þá flugrekendur sem eru með nánari tengsl við Sviss og öfugt. Ef að kæmi til þvingunaraðgerða myndi lögbært stjórnvald þess ríkis sem flugrekandi heyrir undir sjá um beitingu þeirra, hvort sem það er Sviss eða EES- ríki.

Ef að til þess kæmi að krækjusamningnum yrði frestað eða sagt upp er hver flugrekandi ábyrgur fyrir því að vera í reglufylgni með því að gera upp þær losunarheimildir sem honum hefur verið úthlutað auk þess að kaupa heimildir á markaði ef þess þarf. ESB ber hins vegar ábyrgð á því að úthluta endurgjaldslausum losunarheimildum til flugrekenda sem eru í umsjá Sviss. Þetta er lagt fram í 71. gr. reglugerðar (ESB) um skráningarkerfi nr. 389/2013 þar sem fjallað er um innleiðingu krækjusamninga þar sem miðlægi stjórnandinn ber ábyrgð á því að stofna reikninga og sjá um millifærslur vegna þessara samninga, og 56. gr. sömu reglugerðar sem fjallar um úthlutun endurgjaldslausra losunarheimilda í krækjusamningum.

Þrátt fyrir að sú reglugerð sem hér er til greiningar undanskilji allt komandi flug frá flugvöllum sem staðsettir eru í Sviss til EES- svæðisins frá og með 2020, þýðir það ekki að slíku flugi verði ekki stjórnað, sbr. þær breytingar sem gerðar voru á ETS-kerfinu vegna innleiðingar CORSIA kerfisins. Í skýrslu sem verður kynnt fyrir Evrópuþinginu og ráðinu skv. 28. gr. b í tilskipun 2003/87/EB verður flug milli ESB og landa með tengd viðskiptakerfi skoðað nánar.

Áhrif á íslenska flugrekendur:
Íslenskir flugrekendur munu hér eftir þurfa að tilkynna og standa skil á losun sinni á flugi frá EES-svæðinu til Sviss, og öfugt, eins og aðra losun innan ETS-kerfisins. Breytingin hefur ekki áhrif á úthlutun endurgjaldslausra losunarheimilda til íslenskra flugrekenda eins og er, þar sem miðað var við árið 2010 við útreikning úthlutunar og enginn íslenskur flugrekandi sem er þátttakandi í ETS-kerfinu flaug til Sviss það ár.

Breyting:
Dálkinum sem fjallar um flug í viðauka I í tilskipun 2003/87/EB er breytt með þeim hætti að lið (l) er bætt við, þannig að flug frá flugvöllum staðsettum í Sviss til flugvalla innan EES eru undanskilin ETS-kerfinu.